Waarom doet lezen ertoe?

Lezen heeft een essentiële rol vanwege de vele voordelen die het met zich meebrengt. Het legt de basis voor de taal- en leesontwikkeling van kinderen en heeft invloed op hun kansen op school en in de samenleving. Bovendien verbreedt lezen ons denken, helpt het ons anderen beter te begrijpen en draagt het bij aan ons welzijn. Om deze redenen is het bevorderen van lezen van groot belang. Hieronder ga ik hier dieper op in.

Lezen is al op jonge leeftijd enorm van belang. Zo heeft o.a. het voorlezen aan baby’s positieve effecten op hun taalontwikkeling, wat leidt tot een uitgebreidere woordenschat op latere leeftijd. Het lezen van boeken met tastbare elementen stimuleert de taalproductie, terwijl het taalgebruik van ouders tijdens het voorlezen gevarieerder en complexer wordt. Kinderen die op jonge leeftijd worden voorgelezen, hebben later een bredere woordenschat, een beter begrip van teksten en een hogere motivatie om te lezen.

Naarmate kinderen ouder worden, zal ook het zelf lezen bijdragen aan hun taal- en leesontwikkeling. Tijd besteden aan vrij lezen verbetert de leesvaardigheid, vergroot het begrip van teksten en de woordenschat, en versterkt het zelfvertrouwen in het vermogen om te lezen. Dit creëert een positieve cyclus waarin leesgedrag en leesvaardigheid elkaar versterken gedurende de hele schooltijd.

Daarnaast heeft lezen niet alleen invloed op leesvaardigheid, maar ook op bredere schoolprestaties. Kinderen die regelmatig boeken lezen, behalen hogere scores op taaltoetsen en presteren beter op andere vakken zoals wiskunde, studievaardigheden en wereldoriëntatie. In tegenstelling hiermee tonen andere vormen van media, zoals internetten, televisiekijken en gamen, een eerder negatieve relatie ten op zicht van de schoolprestaties.

Lezen speelt evenzeer een cruciale rol bij het vergroten van maatschappelijke kansen. In een kennissamenleving is lezen en schrijven essentieel voor 80% van de beroepen. Mensen met goede leesvaardigheden hebben meer mogelijkheden op het gebied van loopbaanontwikkeling, hogere inkomens en zijn actiever op de arbeidsmarkt. Om gelijke kansen te bieden, moet de taal- en leesvaardigheid van kinderen vroeg en voortdurend gestimuleerd worden.

Hoewel lezen een grote invloed heeft op onszelf, heeft het ook een grote invloed op onze relaties met anderen. Zo vergroot lezen o.a. ons inlevingsvermogen en begrip voor de gedachten, gevoelens en wensen van anderen. Daarnaast helpt lezen ook om vooroordelen te verminderen, zowel bij kinderen als bij volwassenen. Door te lezen over personages uit verschillende culturele of sociale groepen bevorderen we positievere denkbeelden en een grotere bereidheid tot contact met die groepen.

Ten slotte draagt lezen bij aan ons welzijn. Lezen is plezierig, ontspannend en biedt afleiding en troost. Het vergroot ons zelfinzicht, omdat we ons kunnen identificeren met personages die vergelijkbare problemen en emoties ervaren. Het lezen van verhalen zou volgens sommige culturen zelfs een genezende werking hebben voor de ziel.

Kortom, lezen is van onschatbare waarde. Het stimuleert de taal- en leesontwikkeling, verbetert schoolprestaties, vergroot maatschappelijke kansen, bevordert inlevingsvermogen en vermindert vooroordelen. Bovendien biedt lezen welzijn, troost en nieuwe inzichten. Daarom is het van cruciaal belang om als leerkracht leesbevordering te stimuleren en er voor te zorgen dat kinderen toegang hebben tot boeken en ander leesmateriaal.

Bovenstaande ideeën/inzichten komen uit het artikel ‘Waarom doet lezen ertoe?’ van de Stichting Lezen.

Referentie: Waarom doet lezen ertoe? – Stichting Lezen. (2021, March 25). Stichting Lezen. https://www.lezen.nl/blog/waarom-doet-lezen-ertoe/#

Lees! De podcast

Tijdens mijn zoektocht op het internet ontdekte ik de podcast ‘Lees!’. Je kan deze gewoon via het internet beluisteren. In deze podcast bespreken vijf dertigers maandelijks op een persoonlijke manier hun beleving van een boek. Elke keer wordt een ander boek gekozen en er komen ook heel wat verschillende genres aan bod. De vijf bespreken altijd samen een boek omdat ze ervan overtuigd zijn dat het zoveel leuker is om samen te lezen of samen een verhaal te beleven dan alleen. Aan de hand van deze podcast trachten ze de leeslust van volwassenen aan te wakkeren.

Binnen elke podcast wordt op een speelse, ludieke manier verteld hoe de vijf dertigers een bepaald boek beleefd hebben. Ze proberen allerlei elementen uit het boek te bespreken en geven daar elk hun eigen mening over. Door naar deze podcast te luisteren, word je misschien zelf aangemoedigd om het boek dat besproken wordt te lezen of net niet te lezen. Je krijgt een duidelijker zicht op het thema van het boek, het onderwerp, etc. en kan zo voor jezelf uitmaken of het boek al dan niet iets voor jou is. Bovendien is de podcast ook zeer aangenaam om naar te luisteren.

Daarnaast kan deze podcast ook zeer interessant zijn voor leerkrachten of toekomstige leerkrachten, aangezien je eerst en vooral te weten kan komen hoe het met jouw leesmotivatie en houding ten op zichte van boeken gesteld is. Bovendien kom je te weten hoe jouw leesprofiel eruit ziet: Welke genres vind je leuk? Welke genres spreken je minder aan?… Als leerkracht is het namelijk belangrijk om een positieve houding te ontwikkelen ten aanzien van lezen en boeken. Dit is nodig om het lezen zelf genoeg te integreren in jouw klaspraktijk, maar ook om de leesmotivatie van de leerlingen te bevorderen. Als je zelf geen belang hecht aan lezen, is het moeilijk om het belang van lezen aan de leerlingen over te brengen. Jouw houding ten aanzien van lezen doet dus heel wat en die kan je aan de hand van deze podcast al dan niet bewust ontdekken. Wie weet wordt er daarnaast ook wel eens een interessant boek besproken waarmee je in de klas iets kan doen. Ik zou de podcast dus zeker aanraden aan iedereen die graag leest, maar ook aan degenen die minder graag lezen.

Hieronder vind je de link naar de podcast!

https://www.radioviainternet.nl/podcasts/lees

Mijn belofte aan jou

Wat als je plots de liefde van je leven voor de deur van je verloofde vindt?

Het overkwam Quinn in het boek ‘Mijn belofte aan jou’. Mijn belofte aan jou is de Nederlandstalige uitgave van het Engelstalige boek ‘All your perfects’ geschreven door Colleen Hoover. In het verhaal vindt Quinn Graham, de liefde van haar leven, voor de deur van haar voormalige verloofde, die schijnbaar vreemdgaat. Een jaar later lijken Quinn en Graham een perfecte relatie te leiden, maar niets is wat het lijkt.

Zeven jaar later dreigt hun huwelijk ten onder te gaan aan een hartverscheurende ontdekking: Quinn kan geen kinderen krijgen. Desondanks blijft het koppel proberen. De herinneringen, fouten en dromen die ze over de jaren heen opgebouwd hebben, lijken hen nu te verscheuren. Quinn worstelt met schuldgevoelens en krijgt het steeds moeilijker om Graham toe te laten. Datgene wat hun mogelijks kan redden, kan ook datgene zijn wat hun huwelijk ten onder doet gaan.

‘All your perfects’ is een hartverscheurend verhaal over twee mensen die zielsveel van elkaar houden, maar wiens kinderwens het moeilijk maakt om de relatie staande te houden. Zowel Quinn als Graham gaan op een andere manier om met deze ongelukkige samenloop van omstandigheden. Grahams toewijding en onvoorwaardelijke liefde voor Quinn is prachtig en naar mijn mening een boodschap voor iedereen ter wereld.

De hoofdstukken in het boek wisselen zich af tussen het heden en het verleden. In het verleden lezen we over de relatie tussen Quinn en Graham wanneer ze elkaar net leren kennen. In het heden lezen we over de situatie die zich op dat moment afspeelt, namelijk de ontdekking dat hun kinderwens helaas niet in vervulling kan gaan en hoe de twee hier elk op hun eigen manier mee omgaan. Het verhaal toont een realistisch beeld van hoe een relatie na een paar jaar op de proef gesteld kan worden. Hoe verschillend een relatie kan zijn in het begin en na een aantal jaar. Wellicht is dit voor vele volwassen ook vrij herkenbaar. Na verloop van tijd komen heel wat relaties wel eens terecht in zwaar weer. De schrijfstijl van Colleen Hoover is emotioneel en tegelijkertijd zeer overtuigend.

Voor iedereen die houdt van een romantische verhaallijn met hier en daar nogal wat sappige details is ‘All your perfects’ of de Nederlandstalige versie ‘Mijn belofte aan jou’ een echte aanrader!

Hoover, C. (2018) All your perfects. Simon&Schuster.

Van Columbus tot Armstrong

Ik las vorig jaar het boek Buitengewone ontdekkingsreizigers -Van Columbus tot Armstrong- van Paul de Moor. Het boek bestaat uit tal van korte verhaaltjes waarbij op een leuke manier de allergekste ontdekkingsreizen verteld worden. Zo staan er onder andere verhalen in van de grootste ontdekkingsreizigers ter wereld zoals Christoffel Columbus die als eerste India dacht te bereiken, maar eigenlijk Amerika ontdekte of Neil Armstrong die de eerste man op de maan werd. Daarnaast vind je er ook verhalen over de veroveringen van Alexander de Grote en de uitvindingen van Charles Darwin. Ook verhalen over Marco Polo, Joeri Gagarin en Jacques-Yves Cousteau kregen een plaats in dit boek. Bovendien wordt het boek opgevuld met tal van mooie illustraties getekend door Mattias De Leeuw en leuke weetjes die aansluiten bij de ontdekkingsverhalen. Wist je bijvoorbeeld dat sommige scheeplui zeekoeien voor zeemeerminnen aanzagen? Of dat ontdekkingsreiziger Jean Baret eigenlijk Jeanne Baret was -een vrouw die zich als man verkleedde om haar geliefde op ontdekkingsreis te vergezellen? Gek he!

Het boek is opgedeeld in zeven verschillende delen:

1. Naar Indië, China en Europa
2. Naar Noord-Amerika
3. Naar Zuid-Amerika en de Pacific
4. Naar de Noordpool en Siberië
5. Naar de Zuidpool en Australië
6. Naar de onbekende natuur
7. Naar de ruimte en de diepte

Op deze manier kan je gemakkelijk een verhaal vinden dat past bij jouw interesses of leefwereld. Je kiest iets wat jou aanspreekt. Daarnaast is dit boek ook een aangenaam hulpmiddel om bijvoorbeeld een spreekbeurt te maken over een bepaalde ontdekkingsreiziger. Op een leuke manier kom je meer over hem/haar te weten en bovendien krijg je er nog leuke weetjes bij!

Persoonlijk vind ik het boek een fijne manier om meer te weten te komen over de geschiedenis. Je krijgt een kijk in de wereld van de ontdekkingsreizigers en hoe het er vroeger allemaal aan toe ging. Het boek is geschreven op kinderniveau en dus heel kindvriendelijk! De kinderen kunnen dus op hun niveau aan de slag met het boek. Aangezien het lettertype vrij klein is en er af en toe wel eens een moeilijk woord durft binnensluipen, raad ik toch aan het boek enkel in een derde graad te gebruiken. Voor minder ervaren lezers of jongere kinderen zou het wel eens te moeilijk kunnen zijn. Natuurlijk kan je het boek altijd zelf voorlezen en de moeilijke woorden erbij verklaren.

Ik gebruikte het boek zelf tijdens de stage van vorig jaar in het zesde leerjaar. Ik werkte een les uit rond de Jeugdboekenmaand. Omdat ik de leesmotivatie van mijn leerlingen wat wou verhogen, besloot ik te zorgen voor een interactieve werkvorm. Daarom koos ik voor een boekendate. Ik kopieerde enkele verhalen uit het boek en zorgde ervoor dat elke leerling een ander verhaal kreeg. De leerlingen kregen van mij allemaal een kijkwijzer zodat ze het verhaal aan de hand van enkele vragen gemakkelijk konden samenvatten. De leerlingen lazen eerst in stilte hun verhaal en vulden de kijkwijzer in. Vervolgens kregen de leerlingen steeds twee minuten de tijd om aan elkaar hun verhaal te vertellen. Hierbij kon de kijkwijzer van pas komen. Op het bord stond een timer zodat ze de tijd in het oog konden houden. Wanneer de bom van de timer afging, moesten ze doorschuiven naar de volgende bank voor een nieuwe date. De leerlingen waren zeer enthousiast! Ik heb ook geen enkele leerling gehoord die over een ander onderwerp bezig was. Het was zeer aangenaam om de leerlingen zo gemotiveerd bezig te zien. Bovendien stelden de leerlingen mij extra vragen over de gekke verhalen die ze lazen. Dit toont aan dat de leerlingen echt geboeid waren. Ze vonden het dan ook heel jammer dat de les moest eindigen.

Toen ik het boek voor de eerste keer zag, leek het mij niet zo interessant te zijn, maar aangezien ik een boek nodig had met vele verhalen besloot ik het toch te gebruiken. Pas tijdens het maken van mijn les ondervond ik de meerwaarde van het boek. Het is zo’n leerrijk boek! Bepaalde onderwerpen worden op een luchtige en kindvriendelijke manier verwoord. De leerlingen lezen een leuk verhaal en leren ondertussen iets bij. Dat is toch geweldig! Hopelijk heb ik jullie aan de hand van dit bericht ook kunnen inspireren om met dit boek aan de slag te gaan in de les en zien jullie er ook de meerwaarde van in!

Referentie: De Moor, P. (2018). Buitengewone ontdekkingsreizigers – Van Columbus tot Armstrong-. Lannoo.Tielt.

Duurzaamheid wordt ‘dierzaamheid’?

We hebben allemaal wel al eens gehoord van het woord ‘duurzaamheid’. Dit woord is vandaag de dag nog nauwelijks weg te denken uit de actualiteit. Hebben jullie daarentegen al eens gehoord van het woord ‘dierzaamheid’? Ik in ieder geval niet. Daarom ging ik uit nieuwsgierigheid op zoek naar de betekenis van het woord.

Deze week hoorde ik mijn oma en mama een conversatie voeren, waarin het woord ‘dierzaamheid’ aan bod kwam. In eerste instantie probeerde ik het woord te corrigeren, maar het bleek dat oma effectief het woord ‘dierzaamheid’ bedoelde en niet duurzaamheid. Ik was helemaal in de war en ging op zoek naar de betekenis van het woord. Daaruit bleek dat dierzaamheid een neologisme is. Een neologisme is een willekeurig, nieuw woord in een bepaalde taal. Het zijn woorden die nog niet zo lang bestaan, maar die aanslaan en daardoor gewoon een onderdeel van de woordenschat worden.

In tegenstelling tot duurzaamheid, veronderstelt dierzaamheid geen relatie met de aarde of ecosystemen, maar wel een duurzame relatie tussen mens en dier. Binnen het concept dierzaamheid staat dierlijk belang en respect voor alle dieren, maar ook respect voor hun natuurlijke omgeving, voorop. Als je het zo bekijkt dan spreekt het woord inderdaad wel voor zich. Het woord bekijken vanuit de context is eigenlijk al meer dan genoeg om de betekenis te kunnen achterhalen.

Pim Martens, Maarten Reesink en Karen Soeters schreven een boek over dit concept. Zo introduceerden zij het begrip ‘dierzaamheid’. De centrale gedachte van dit boek is op een duurzame manier samenleven met wilde en gehouden dieren zonder uitbuiting en milieuvernietiging. Het dier wordt in dit boek dus vanuit een duurzaamheidsperspectief bekeken. Daarnaast zijn er ook talrijke tips in terug te vinden voor iedereen die om dieren geeft. Als je graag meer te weten wilt komen over het woord ‘dierzaamheid’ en wat dit nu eigenlijk inhoudt, lijkt dit boek zeker een aanrader!

Zo zie je maar: neologismen zijn alomtegenwoordig! Zelfs de wat oudere generatie lijkt deze nieuw gevormde woorden op te pikken. Hopelijk heb ik ook jullie dankzij dit bericht een nieuw woord kunnen bijbrengen!

Tip: Misschien is dierzaamheid tevens een leuk concept om in de klas mee aan de slag te gaan. Dieren wekken bij de leerlingen vaak toch heel wat belangstelling op. Op deze manier gaan ze tegelijkertijd ook aan de slag met duurzaamheid.