In het boek van Joke van Leeuwen: “Waarom een buitenboordmoter eenzaam is.” komen er verschillende leerinhouden over taal aan bod. Het gaat vooral over de verschillen in het Nederlands en het Oudnederlands.
In hoofdstuk 16: “waarom een paard zijn leeftijd verraadt.” worden verschillende spreekwoorden en gezegden uitgelegd. De spreekwoorden en gezegden gebruiken vergelijkingen, zo werden ze ook bedacht. In het begin waren ze heel bijzonder, maar nadien werden ze gewoon, omdat ze zo vaak gebruikt werden. Nu gebruiken we de spreekwoorden en gezegden zonder nadenken.
Het spreekwoord: “Boontje komt om zijn loontje.” betekent dat je je verdiende loon krijgt. Het is een van de enige spreekwoorden die enkel in het Nederlands bekend is. In België bestaat ook het omgekeerde: “Loontje komt om zijn boontje.” en dit betekent dat niemand kan straf zijn ontlopen, iedereen krijgt zijn verdiende straf.
Het spreekwoord is ontstaan uit een sprookje van Jan Vos “De klucht van Oene.” en dateert van de 17de eeuw. Later is het ook herschreven door de gebroeders Grimm: “Strohhalm, Kohle und Bohne.”.
Boontje, Strootje en Kooltje vuur gingen samen gaan wandelen. Ze moesten allemaal de rivier oversteken. Strootje maakte een bruggetje zodat Boontje en Kooltje vuur konden oversteken. Boontje liep over strootje heen naar de overkant. Toen Kooltje vuur dit wou doen vatte strootje vuur. Ze vielen allebei in het water. Boontje begon zijn vrienden uit te lachen. Hij moest zo hard lachen dat hij barstte.
Bronvermelding:
https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/boontje-komt-om-zijn-loontje
http://www.vlaamswoordenboek.be/definities/term/loontje+komt+om+zijn+boontje
van Leeuwen, J.: Waarom een buitenboordmoter eenzaam is. (eerste druk: 2004) Die keure: Brugge. (p66-71)
Het sprookje van de gebroeders Grimm (Duits):
Nederlands in de klas 