“Is deze kleuter taalvaardig genoeg om te kunnen starten in het eerste leerjaar?”
Een vraag waar al vaak over gediscussieerd werd. Ik botste deze week op een artikel waarin het proefproject taalscreening, een idee van minister Weyts en uitgewerkt door onderzoekers van KULeuven, werd voorgesteld. Klasleerkrachten van de derde kleuterklas nemen aan de start van het schooljaar één en dezelfde taaltoets af bij alle leerlingen, waarbij de taalvaardigheid wordt bepaald.
Een artikel dat me niet loslaat. Langs de ene kant vind ik het positief om te horen dat er aandacht wordt besteed aan de taalontwikkeling bij leerlingen die in het eerste leerjaar zullen starten. Ik ben op zich ook wel fan van gestandaardiseerd onderzoek om de klaspraktijk te bevorderen.
Langs de andere kant maak ik me de bedenking: “weer een test”. Is het nodig om dit gestandaardiseerd in kaart te brengen? De promotor van het project geeft aan dat de meerwaarde ligt in de uniformiteit. Maar alle scholen, klassen en regio’s zijn toch anders? Leerlingen verschillen toch van elkaar? Waar wordt er dan nog rekening gehouden met de eigenheid en de individuele ontwikkeling van een kind? Wat als een kind wel sterk is op andere vlakken, maar een beperking ervaart op vlak van taal? Mag dit kind dan niet naar het eerste leerjaar? Hoe rijmen we dit met inclusief onderwijs, waarin elke leerling op zijn of haar niveau mag participeren aan het onderwijs?
In het artikel wordt voorts gesproken over ‘bijspijkeren’. Wat houdt dit in? Hoe stimuleren leerkrachten, zorgleerkrachten, ondersteuners enzovoort deze leerling dan op de beste manier? Worden zij hierin begeleid? Zal dit dan als resultaat hebben dat wij als leerkrachten in het eerste leerjaar met leerlingen van start gaan die allemaal over hetzelfde taalniveau beschikken?
Uit mijn eigen ervaringen in het onderwijs merk ik dat leerkrachten zich vaak al bewust zijn van het probleem, zonder gestandaardiseerd onderzoek. Door gerichte observatie en spelvormen gaan zij al aan de slag met een soort gepersonaliseerde screening. Een gestandaardiseerde en verplichte screening lijkt mij nog meer werklast voor de klasleerkracht. Je merkt het: ik heb nog veel vragen en vind maar weinig informatie.
Zijn jullie ook zo benieuwd naar de resultaten van dit proefproject als ik?
Deze artikels ook lezen?
VRT Taal (5 december 2020). Ben Weyts lanceert proefproject taalscreening bij 2000 kleuters. Geraadpleegd van https://vrttaal.net/nieuws/ben-weyts-lanceert-proefproject-taalscreening-bij-2000-kleuters
De Standaard (1 december 2020). Proefproject taalscreening bij 2000 kleuters van start. Geraadpleegd van https://www.standaard.be/cnt/dmf20201201_96085621
Nederlands in de klas 
Een blogbericht die de spijker op de kop slaat!
Andermaal start minister Ben Weyts een project op waar meer vragen dan antwoorden zijn. We zijn nu meer dan een half jaar verder, en de leerkrachten van de 3de kleuterklas hebben nog steeds veel vragen. Zij voelen zich te weinig begeleid in dit project en stellen zich ook vragen bij de meerwaarde.
Zoals je reeds aangaf, is ‘bijspijkeren’ een relatief vaag begrip. Hoe kunnen zij dit best doen? En zal dit ook effectief het gewenste resultaat opleveren. Dat alle leerlingen met eenzelfde niveau aan het eerste leerjaar kunnen starten lijkt mij een utopie. Het lijkt me mooi indien dit mogelijk zou zijn, maar uiteraard is dit niet haalbaar.
Ik hoop dat je vooral deze kritische blik blijft vasthouden tijdens jouw verdere schoolcarrière. Het is een belangrijke eigenschap van een leerkracht om zaken in vraag te durven stellen en niet gewoon te volgen in de stroom.
Vriendelijke groeten
Jannes
LikeLike